Amerika Birleşik Devletleri'nin otomotiv devleri, elektrikli araç (EV) dönüşümünde zorlu bir dönemden geçiyor. Tedarik zincirinde yaşanan beklenmedik bir kriz Ford'u en popüler elektrikli kamyonetinin üretimini durdurmaya zorlarken, General Motors ise politik baskılar nedeniyle müşterilere sunmayı planladığı vergi teşviki uzatma planından vazgeçmek zorunda kaldı.
Ford'un Üretim Bandını Durduran Yangın
Ford, elektrikli kamyoneti F-150 Lightning'in üretimine en az bir hafta ara vereceğini duyurdu. Bu kararın arkasında, düşen talep değil, kritik bir tedarik zinciri sorunu yatıyor. Geçtiğimiz ay New York'taki Novelis alüminyum tesisinde çıkan yangın, şirketin üretim kapasitesini ciddi şekilde etkiledi. Tesisin büyük bir bölümünün 2026'ya kadar hizmet dışı kalması bekleniyor.
Novelis, ABD'deki otomobil üreticileri tarafından kullanılan sac metalin neredeyse yarısını tedarik eden dev bir oyuncu. F-Serisi kamyonetlerinin gövdesini alüminyumdan üreten Ford ise tesisin en büyük müşterisi konumunda. Bu durum, şirketi yüksek kar marjlı içten yanmalı modellerin üretimini sürdürebilmek adına F-150 Lightning üretimini feda etme noktasına getirdi. Wall Street Journal'a göre bu krizin Ford'a maliyetinin 500 milyon ila 1 milyar dolar arasında olabileceği tahmin ediliyor. Ford yetkilileri, durumu yönetmek ve olası kesintileri en aza indirmek için Novelis ile yakın çalıştıklarını belirtti.
General Motors'un Teşvik Planına Siyasi Engel
Diğer yanda ise General Motors, süresi dolan elektrikli araç vergi indirimini, bayilere peşinat ödeyerek araçları kendi üzerine alma gibi akıllıca bir yöntemle devam ettirmeyi planlıyordu. Ancak bu "çözüm", bazı politikacıların tepkisini çekti. Ohio Senatörü Bernie Moreno, ABD Hazine Bakanlığı'na yazdığı bir mektupla GM gibi şirketlerin "Amerikalı vergi mükelleflerini soymaya devam etme" girişiminde bulunduğunu iddia ederek bu "yasal boşluğun" kapatılmasını talep etti.
Artan siyasi baskı üzerine GM, planından geri adım attığını açıkladı. Şirket, vergi indirimini talep etmeyeceğini, bunun yerine kiralama teşviklerini yalnızca ekim ayı sonuna kadar kendi bünyesinden finanse edeceğini duyurdu. Bu karar, EV pazarının yavaşlamasının beklendiği bir dönemde tüketiciler için önemli bir fırsatın kaybı anlamına geliyor.
Devlet Teşvikleri de Tehlikede
Bu iki büyük soruna ek olarak, hem GM hem de Stellantis için ufukta yeni bir tehlike daha belirdi. ABD Enerji Bakanlığı tarafından fabrikalarını EV üretimine uygun hale getirmeleri için verilen yaklaşık 1.1 milyar dolarlık federal hibe fonunun geri alınabileceği konuşuluyor. Automotive News'in haberine göre, bu durum hükümetin enerji ve üretim projeleri için ayırdığı daha büyük bir bütçe kesintisinin parçası olabilir. Bu gelişmeler, ABD'li otomobil üreticilerinin elektrikli geleceğe geçiş yolculuğunun ne kadar çalkantılı ve belirsizliklerle dolu olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.